- Het Bredase Squad Mobility heeft als visie om de kracht van zonne-energie en het vervoer daarmee voor iedereen bereikbaar te maken.
- Dat doet het met een kleine volledig elektrische en met zonnepanelen uitgeruste stadsauto genaamd de Squad.
- De twee oprichters van het bedrijf werkten hiervoor bij Lightyear aan diens zonneauto, de Lightyear 0.
- Lees ook: Dit elektrische Rotterdamse autootje moet 130 km/u halen, 300 km kunnen afleggen en €30.000 gaan kosten: bekijk de Yksi
De kans is vrij groot dat je Lightyear, de maker van een Nederlandse Zonneauto, kent. Het in Helmond gevestigde bedrijf komt met enige regelmaat in de media met de efficiënte Lightyear 0 die vanaf volgend jaar op de Nederlandse wegen moet verschijnen. Maar die auto kost meer dan drie ton. En dat laatste punt zorgde ervoor dat twee ex-werknemers van Lightyear ervoor kozen om hun eigen weg in te slaan.
Chris Klok en Robert Hoevers waren al redelijk vroeg betrokken bij Lightyear, maar besloten in 2019 dat zonne-energie in auto’s niet alleen voor een select groepje rijke lui beschikbaar moest zijn. Hun gesprekken bij het koffiezetapparaat van Lightyear leidde ertoe dat ze Squad Mobility opstartten in Breda. Het doel was duidelijk: mobiliteit op zonne-energie voor de massa.
“Maar we hadden nog geen idee hoe we dat gingen aanpakken”, zegt Hoevers terwijl we in gesprek zijn naast het resultaat van jaren van ontwikkeling: de elektrische stadsauto Squad, met zonnepanelen op het dak. “Ik begon eerlijk gezegd met het idee van een fiets, maar daar was geen ruimte voor een zonnepaneel zonder uitgebreide modificaties die het geheel onaantrekkelijk maakte. De volgende stap was twee fietsen naast elkaar aan elkaar lassen en er een dakje boven plaatsen voor de zonnepanelen, maar dat trappen zinde me niet. Dan krijg je het idee van een waterfiets dat je beide moet trappen om ergens te komen, ook geen optie.”
Maar met het idee van twee fietsen naast elkaar met een dak erop was de stap naar een brommobiel zo gezet. Ze keken naar het voorbeeld van de grootste concurrent, Biro. “Zij trokken de brommobiel uit de vergetelheid en maakte hem weer hip met een leuke look wat die Canta’s van vroeger bijvoorbeeld niet hadden”, stelt Hoevers. “Als wij het gingen doen, moest onze auto zeker goed smoelen, en we denken dat we dat best goed bereikt hebben.”
De auto heeft een strak en sportief uiterlijk en heeft meer weg van een volledige auto dan een Biro. De makers geven wel aan dat ze bij elke stap van het ontwerp dachten aan een zo’n breed mogelijke doelgroep. “Niet alleen jonge meiden, maar ook ouderen moeten de Squad zien en denken dat ze daarin wel willen rijden”, vertelt Klok.
Inparkeren is een makkie: 'Boem is ho'
En niet alleen het uiterlijk is doordacht, want aan de functionaliteit van het autootje zijn misschien nog wel meer uren besteed. Omdat het karretje als deelauto is ontworpen, is hij vooral praktisch in gebruik en onderhoud. Een plek waar je dat terugziet, zijn de wielen.
“Heb je gezien dat de wielen uitsteken?”, vraagt Klok. Na een afwijzend antwoord staat hij op en wijst hij het detail aan. De voor en achterwielen steken iets voorbij de carrosserie van de auto. Boven de wielen komt het koetswerk iets verder naar voren, waardoor de body weer op gelijke afstand zit met de wielen.
“We hebben dit gedaan omdat de Squad dwars in een parkeervak past. En dan is er eigenlijk geen ruimte meer over. Omdat uitsteken geen optie is, moet de ruimte optimaal worden benut. Als je dan met een bumper tegen de stoeprand aankomt, is dat niet alleen vervelend, maar betekent het ook schade voor de eigenaar of vlootbeheerder”, legt Klok uit. “En als je weet dat stoepranden in bijvoorbeeld Parijs wel eens twee keer zo hoog kunnen zijn als in Nederland, dan wil je dit soort problemen zoveel mogelijk voorkomen. Nu is het letterlijk ‘boem is ho’ en je staat perfect in het parkeervak zonder schade.”
Ook elders kan de auto tegen een stootje. "Een van de dingen waar mensen zich zorgen om maken bij dit soort voertuigen is de veiligheid", zegt Hoevers. Het stevige frame moet die zorgen wegnemen. "Het komt direct uit de wereld van de motorfietsen. Daar gebruiken ze frames met daarin stukken carrosserie. En dat doen wij hier ook.”
Terwijl Hoevers wijst op het enige detail dat nog aangepast dient te worden – de telefoonhouder die niet horizontaal kan, omdat hij dan tegen het instrumentarium tikt, komt Klok aanlopen met een stofzuiger. “Heb je wel eens je auto moeten uitzuigen? Vervelend klusje, toch?” Hij steekt de stofzuiger met gemak in de auto en haalt hem onder de stoelen door. “Klaar”, zegt hij. “Hygiëne is belangrijk, vooral in deelauto’s. En daarom moet hij makkelijk schoon te maken zijn.
Dat is ook de reden dat de auto geen afgedekte opbergruimtes heeft. Daar kunnen mensen spullen in vergeten, en als dat bijvoorbeeld etenswaren zijn, is het niet bepaald aangenaam als er iemand later instapt. Daarnaast is het sowieso onprettig als je iets vergeet uit een deelauto.
In plaats daarvan is er ruimte voor een tas op het extra laaggeplaatste dashboard. Waarom laag? Omdat de tas er dan makkelijk ingeslingerd kan worden, maar ook omdat de tas dan niet in het zicht staat.
Daarentegen is de stoel weer relatief hoog en dichtbij de deuropening geplaatst. “Om twee redenen. Ten eerste is het belangrijk dat de stoel dichtbij de buitenkant van de auto geplaatst is, omdat ouderen vaak anders instappen dan jij gewend bent”, legt Klok uit terwijl hij met zijn achterste als eerste op de stoel gaat zitten en vervolgens zijn benen onder het stuur draait. “Ten tweede is een hogere stoel prettig omdat er dan geen angstmoment is als iemand zich naar de zitting laat zakken. Hoe eerder je die voelt, hoe fijner.”
Om dat plaatje compleet te maken, kozen de heren voor een stuur dat is afgevlakt aan de onderkant. “Ja, dat geeft een sportieve uitstraling, maar het is vooral handig om de benen eronder te krijgen”, zegt Klok.
Met de vier verwisselbare accu's kun je 100 kilometer afleggen
Met elk beetje uitleg over de auto blijkt dat de heren tientallen jaren ervaring in de automotive en mobiliteit hebben. Hoevers heeft jaren gewerkt voor meerdere bedrijven op het gebied van motorfietsen, automotive en racerij. Klok werkte onder andere voor Renault en heeft actief meegewerkt aan het ontwerpproces van vierwielers, motorfietsen, scooters en brommers.
Dat houdt vooral in dat er lang niet zoveel hordes genomen hoeven te worden als een andere startup in de automotive zou moeten doen. Ervaring is een goede leermeester. “Zo hoefde wij niet moeilijk te doen om de zonnepanelen op het dak te verwerken. Dat had ik immers al uitgezocht bij Lightyear”, lacht Klok.
En door de ervaring was bijvoorbeeld ook snel duidelijk dat de Squad een stadsauto moest gaan worden. Voornamelijk om de zonne-energie zo efficiënt mogelijk te kunnen gebruiken. “Bij een beperkte snelheid is veel minder energie nodig om vooruit te komen. Elke verdubbeling in snelheid betekent een verviervoudiging in luchtweerstand”, legt Hoevers uit. “Dat wisten we van te voren al, dus hebben we nooit het doel gehad om 130 kilometer per uur te gaan. We willen alles zoveel mogelijk in balans houden.”
Daarom kan de auto met zijn gewicht van zo'n 370 kilo maximaal 100 kilometer afleggen op vier volle accu’s. En ja, dat lees je goed: vier volle accu’s. De Squad heeft namelijk verwisselbare accu’s. Dat heeft vooral voordelen voor de vlootbeheerder die makkelijk de auto weer van stroom kan voorzien, maar ook voor de particulier kan het handig zijn. Zo kan je de accu’s buiten de auto opladen, net als een elektrische fiets of scooter. En als je op een dag niet verder dan 50 kilometer hoeft, laat je twee accu’s thuis. Dat scheelt gewicht en maakt de auto wat efficiënter.
En daarbij komt natuurlijk ook nog het zonnedak. Deze is volgens de makers goed voor zo’n 20 extra kilometers op een mooie dag in Nederland. “Dat hebben we hier in juni voor de deur getest. We deden net alsof je met de auto om ongeveer 8 uur op je werk aankwam en hem parkeerde. Vervolgens keken we om 17.30 uur hoeveel kilometers er waren bijgeladen, voordat we hem weer naar binnen rolde. Volgens de app waren dat er 20”, zegt Klok.
En ook bij het zonnedak was er weer oog voor praktische details. “Als je onder dit vleugeltje voelt, merk je dat er 9 kleine ventilatortjes zitten. Die zijn niet voor de luchtdoorvoer in het interieur, want daarvoor komt er een airco, maar die zijn er om het zonnepaneel te koelen op warme dagen”, legt Hoevers uit. “Deze verbruiken minder energie dan wat we winnen aan opbrengst van een koeler zonnepaneel. Zo halen we netto dus meer uit het paneel, zelfs als hij efficiëntie zou verliezen door warmte.”
Al met al zou de Squad een groenere keuze moeten zijn dan de trein. “Volgens onze berekeningen gebruikt de Squad 50 Wh per kilometer, dat is minder dan iemand die met de trein reist”, zegt Hoevers. “En ja, dan hebben we het over het verbruik per reiziger per kilometer in de trein, dus niet de hele trein.”
In 2023 moet de productie starten
Dat de twee ondernemers aardig wat ervaring hebben blijkt ook uit de toekomstplannen van Squad. Vooralsnog ligt de focus op Europa en de zuidelijk gelegen landen, omdat daar simpelweg maar zonuren zijn. Het is de bedoeling dat de auto op locatie wordt gemaakt. “Wij zorgen ervoor dat alle onderdelen geleverd worden op locatie, en daar kunnen ze dan de assemblage uitvoeren. Dat gaan we waarschijnlijk niet in Nederland doen”, vertelt Hoevers.
De heren weten ook precies wat er komt kijken bij de assemblage, want ze hebben het prototype dat in de studio staat samen in elkaar gezet. Ze kunnen dus als geen ander een assemblagelijn opstellen. “En dat gaan we ook doen. We willen voor elke fabriek een hele assemblagelijn uittekenen en inrichten met instructies voor wat er op elk station moet gebeuren”, zegt Klok.
De keuze voor producenten houden de heren wel in eigen beheer. Ze zijn al jaren bezig om geschikte partners te vinden en kunnen dankzij de tientallen jaren enigszins makkelijk bepalen met welke bedrijven ze wel en niet in zee willen gaan. “Tijdens corona moesten we alles via zoom-calls doen, en dat was eigenlijk een uitkomst. Het scheelde immens veel reistijd en gedoe, en als iemand aan de andere kant weigerde om met de camera even door de assemblagehal te lopen, wist je al hoe laat het was. Dan was het een dozenschuiver”, lacht Hoevers.
“Sowieso kun je met een snelle blik op de hal al enorm veel leren. Is het er schoon? Zijn mensen geordend bezig? Zijn de machines in goede staat? Ik denk dat je na een korte rondleiding zo’n 80 procent van de benodigde informatie al hebt”, zegt Klok.
Ook zijn de twee erop uit om per onderdeel meerdere leveranciers te hebben. Zo kunnen ze niet alleen makkelijker opschalen, maar zitten ze ook niet zonder als een partij tegen productieproblemen aanloopt – een probleem dat tegenwoordig met enige regelmaat voorkomt.
Maar voordat Squad bij het punt van productie aankomt, moet er nog wat werk verzet worden. De ontwikkeling van de auto is grotendeels klaar, maar er zijn nog wat details, zoals de telefoonhouder van eerder, die aangepast moeten worden. Daarnaast moet er nog wat geld bij om de productie überhaupt mogelijk te maken.
“Er is enorm veel interesse vanuit heel veel partijen, dus over investeringen maken we ons niet zo heel druk. We hebben een bereikbaar elektrisch autootje dat op zonne-energie kan rijden, iedereen vindt dit geweldig”, zegt Hoevers. “Voor ons is het vooral belangrijk dat we goed kunnen samenwerken met een investeerder. Het is een intensieve relatie die je aangaat waarbij je veel met elkaar te maken krijgt. Dan is het belangrijk dat je hetzelfde denkt.”
Met de nieuwe nog te vinden investeerders moet het geen probleem zijn om de productie rustig op te bouwen. Vanaf 2024 moeten de eerste Squads van de band rollen en wordt de productie in vijf jaar tijd stap voor stap opgevoerd om in totaal in die periode 20.000 auto’s te maken. “Ik denk – nee, ik weet wel zeker – dat het te weinig gaat zijn, maar het is niet anders. Je kunt niet van de een op de andere dag ineens 20.000 auto’s per jaar produceren. Dat lukte zelfs Elon Musk niet.”
En hoewel de Squad als deelauto is ontworpen, verwacht Hoevers niet dat het overgrote deel van de elektrische karretjes bij vlootbeheerders terecht gaat komen. “Ik kan niets zeggen over het aantal pre-orders dat we nu hebben, maar ik verwacht in de toekomst dat er zo’n 20 procent van de Squads bij bedrijven terechtkomen, en dat de rest door particulieren gekocht wordt.”
Een volledig autonome Squad
Aan ambitie ontbreekt het de heren zeker niet. “We willen de auto volledig autonoom maken. Dan maak je vervoer pas echt voor iedereen makkelijk bereikbaar. En we hebben er al rekening mee gehouden met de bouw van dit model”, zegt Klok.
Maar volledige autonomie ligt nog wel erg ver in de toekomst, als het ooit behaald gaat worden. Gelukkig hebben de twee ook een plan voor de nabije toekomst: op afstand bestuurbaarheid. “Denk er maar eens aan: hoe handig zou het zijn als we een verkeerd geparkeerde Squad langzaam vanaf afstand uit de weg kunnen rijden omdat er een brandweerwagen anders niet langs zou kunnen? En dat moet kunnen, want je kunt tegenwoordig met je achteruitrijcamera al beter zien wat er om je heen gebeurt dan als je uit de auto kijkt. Koppel deze camera’s aan een besturingssysteem op afstand en een operator kan de Squad eenvoudig verplaatsen”, aldus Hoevers.
Voor nu blijft de Squad vooral een goed doordachte elektrische auto die dankzij de zonnepanelen waarschijnlijk minder vaak, of in het beste geval nooit, aan de lader hoeft. En dat voor nog geen 10.000 euro (afhankelijk van of je deuren, airco en mogelijke andere opties wilt). Of dat genoeg is om de auto onder de massa te brengen, zal de komende jaren moeten blijken.
